Miejsce Pamięci Ravensbrück

Założony przez SS w 1939 r. Ravensbrück przetrzymywał około 130 000 kobiet z ponad 40 krajów, wraz z dziećmi i mniejszą liczbą mężczyzn. Obóz był początkowo przeznaczony dla 3000 więźniów, ale z biegiem czasu znacznie się rozrósł.

Ravensbrück był przede wszystkim obozem pracy, w którym więźniowie byli zmuszani do pracy w różnych gałęziach przemysłu, obejmujących produkcję tekstyliów i komponenty elektryczne na potrzeby niemieckiego wysiłku wojennego. Warunki były brutalne, panowało przeludnienie, niewystarczająca ilość żywności i brak opieki medycznej, co prowadziło do wysokiej śmiertelności. W obozie przeprowadzano także eksperymenty medyczne na więźniach, m.in. sterylizację i testowanie leków sulfonamidowych.

W obozie przebywali więźniowie polityczni, Żydzi, „aspołeczni”, Świadkowie Jehowy i inne osoby uznane przez reżim nazistowski za niepożądane. W 1941 r. utworzono mały obóz męski, a w 1942 r. dodano „obóz ochronny dla młodzieży Uckermark”. Na terenie obozu znajdowała się także wybudowana w 1944 r. komora gazowa, w której zamordowano tysiące więźniów.

Gdy wojna dobiegała końca, SS rozpoczęło ewakuację więźniów z Ravensbrück. Pod koniec kwietnia 1945 r. Szwedzki Czerwony Krzyż, za wynegocjowaniem przez hrabiego Folke Bernadotte, ewakuował do Szwecji około 7500 więźniów. Armia Radziecka wyzwoliła obóz 30 kwietnia 1945 roku, zastając jedynie kilka tysięcy chorych i słabych więźniów.

Po wojnie Armia Radziecka część byłego obozu wykorzystała na koszary. Starania o zachowanie terenu wokół krematorium jako miejsca pamięci rozpoczęto w 1948 r. W 1959 r. zainaugurowano „Nationale Mahn- und Gedenkstätte Ravensbrück”, który stał się jednym z trzech pomników KZ w NRD. Po 1993 roku pomnik przeszedł istotne zmiany, stając się częścią Fundacji Miejsc Pamięci Brandenburgii. W 2013 roku otwarto nową wystawę stałą pt. „Kobiecy Obóz Koncentracyjny Ravensbrück – Historia i Pamięć”.