Władysław Ostrowski

Learn About

Władysław Ostrowski

Polska
27/06/1914 – ?

Gdy wybuchła wojna, Władysław Ostrowski walczył w szeregach Wojska Polskiego. 18 września 1939 r. został ranny podczas starcia z Armią Czerwoną. Przebywał kilka miesięcy w sowieckiej niewoli, później powrócił do rodzinnej Łodzi. Wiele tajemniczych kart z jego życia nie zostało wyjaśnionych. Był więźniem kilku obozów koncentracyjnych i obozów pracy. Z ofiary systemu nazistowskiego stał się również jego sprawcą. W trakcie procesu załogi obozu Bergen-Belsen sąd skazał go na 15 lat więzienia.

Wielu więźniów obozów koncentracyjnych w swoich wspomnieniach mówi, że jednym z najtragiczniejszych aspektów Holokaustu był fakt, że jego pionkami często stawali się sami więźniowie. Niemcy, aby utrzymywać porządek w obozach, posługiwali się tzw. więźniami funkcyjnymi, w tym dozorcami, kierownikami czy majstrami określanych mianem „kapo”. W większości obozów takie funkcje otrzymywali niemieccy więźniowie kryminalni, ale nie była to reguła, gdyż więźniami funkcyjnymi zostawali także przedstawiciele innych narodowości. Powody tego były różne, mogły to być np. znajomości lub posługiwanie się językiem niemieckim.

Ostrowski został aresztowany w Łodzi wiosną 1940 roku przez Gestapo. Początkowo przebywał w tamtejszym więzieniu, jednak po paru miesiącach trafił do obozu przejściowego w Radogoszczy, będącego przystankiem na drodze do przymusowych przesiedleń ludności. Ostrowskiego przewieziono do kolejnego więzienia w 1942 roku. Udało mu się z niego zbiec, jednak niewiadomo co działo się z nim przez następne 2 lata. W 1944 r. został aresztowany przez Gestapo w Berlinie, w październiku 1944 r. trafił wpierw do więzienia w Moabicie (obecnie Berlin), a następnie do obozów Gross-Rosen, skąd trafił do Mittelbau-Dora, by w końcu 10 kwietnia zostać skierowanym do Bergen-Belsen. W ostatnim doczekał wyswobodzenia z rąk nazistów.

Jednak przybycie Brytyjczyków nie oznaczało dla Ostrowskiego wolności, albowiem został aresztowany jako podejrzany o bycie członkiem załogi obozu. Pierwszy proces załogi Bergen-Belsen trwał od 17 października do 17 listopada 1945 r., a Ostrowski był w nim sądzony razem z Josefem Kramerem czy Irmą Grese.

W trakcie procesu kilku więźniów oświadczyło, że rozpoznało w Ostrowskim kapo, który wielokrotnie bił i znęcał się nad innymi więźniami. W aktach procesu można przeczytać zeznanie sowieckiego więźnia Vladimira Sulimy:

W obozie Dora widziałem Ostrowskiego jak bił wielu więźniów każdego dnia. Gdy my szliśmy pracować kopiąc głębokie tunele, to Ostrowski nie pracował i zostawał w baraku (…) Kiedy kończyliśmy pracę wracaliśmy głodni, Ostrowski wielokrotnie odmawiał niektórym jedzenia, a innym dawał niewiele.

O podobne krzywdy oskarżali Ostrowskiego dwaj sowieccy więźniowie, Nikolaj Kalenikow i Andreg Njkrasow. W pisemnym oświadczeniu zeznali ponadto, że Ostrowski został w Bergen-Belsen blokowym, który wprowadził kary cielesne dla całego bloku oraz odmawiał więźniom przyznawania jedzenia. Z kolei Peter Ivanov zeznawał, że słyszał od innych więźniów, jakoby Ostrowski dzień przed oswobodzeniem obozu pobił na śmierć francuskiego więźnia.

W trakcie swoich zeznań Ostrowski zaprzeczył wszystkim oskarżeniom. Twierdził, że sam pracował w tunelach podczas pobytu w obozie Dora, zaprzeczając, że był kapo. Przyznał, że był sztubowym [więzień funkcyjny, który odpowiadał za czystość w części baraku] w obozie Dora, po swoim wypadku podczas pracy w tunelach. Natomiast w Bergen-Belsen był za krótko więźniem, aby otrzymać posadę więźnia funkcyjnego. Zeznał również, że po przybyciu do obozu był chory i większość czasu spędził w przyszpitalnym baraku, w którym sam miał konflikt ze starszym bloku (z niem. Blockältester) i to, o co był oskarżany, popełnił właśnie ten blokowy.

Sąd nie dał wiary Ostrowskiemu, którego skazano na 15 lat więzienia. Ten opuścił więzienie w czerwcu 1955 roku. Nie wiadomo co działo się z nim później.

Photos